Cultuur en entertainment in Lublin

Dat grapje van 'in het water vallen' gisteren, dat was dus niet grappig. Want al had ik geen hoofdpijn meer toen ik opstond, toen ik uit mijn raam keek vond ik dat het er veel te grijs uitzag buiten. Nog grijzer dan de vorige dag dan, want ik heb het hier om eerlijk te zijn nog niet ongrijs gezien. Ik ben hier dan ook nog niet zo lang. Maar goed, ik besloot om één of andere reden te douchen - achteraf gezien was dat echt wel moeite voor niets - en ging ontbijten. Daar zag ik door de grote ramen dat het niet enkel grijzer dan ooit was buiten, maar dat het ook flink goot... En daar ging ik dus doorheen ploeteren om de stad te bezoeken. Maar wat moest ik anders op een vrije zaterdag? Ik stond dus om vijf voor tien aan de receptie van mijn hotel te wachten op Agata. Die kwam precies op tijd. Regenjassen aan, en daar gingen we dan door de plenzende regen. Agata waarschuwde dat de Lublinse straten er niet zo goed bijliggen, en dat was geen grapje. Van zodra het hier hevig regent, verandert de weg in een riviertje. Auto's trekken zich daar echter niets van aan en sjeezen er met hoge snelheid doorheen. Wie dus geen centjes heeft om naar een pretpark te gaan, moet maar eens tot hier komen. De Splash heeft er niet aan.

We liepen langs de lange, rechte weg van mijn hotel tot aan de oude stad. Onderweg kwamen we een heleboel bloemenkraampjes tegen. Komt precies uit My Fair Lady ofzo, oude vrouwtjes of jonge blonde meisjes tussen emmers vol kleurige boeketten. We liepen over het plein waar een standbeeld staat van een belangrijke Poolse leider waarvan ik de naam niet meer weet, maar Agata zei dat hij een beetje eruitzag zoals Bismarck en dat je het de Bismarck van Polen zou kunnen noemen. We staken het plein over en zagen het stadhuis, maar daar waren ze aan het werken. Overal op dat plein trouwens. Zo kon ik ook het beroemdste monument van Lublin - net zo'n stenen pilaar zoals die waar in Nederland Koninginnedag tegen gecrasht is - niet zien, want daar zit een groot groen inpakpapier rond.

Aan het einde van het plein kwamen we bij het begin van Lublins hoofdstraat. Daar zijn een heleboel winkels, maar vooral veel cafeetjes en restaurants. Ter hoogte van één van de zijstraten staat ook het symbool van Lublin afgebeeld: een geit met een drinkfonteintje bij. Geitenliefhebber als ik ben vroeg ik natuurlijk wat het verhaal achter de geit is. Maar dat wist Agata niet. Volgens haar was het gewoon zomaar, zonder dat er iets achter stak. Dat onderzoek ik nog wel eens... Aan het eind van de hoofdstraat kom je bij de Krakowpoort, een van de belangrijkste monumenten van Lublin. Heel mooi vind ik die, ze torent echt uit boven de straat en vormt het begin van de "oude stad". En met oude stad wordt hier weldegelijk het oude, vervallen gedeelte van Lublin bedoeld, niet alleen de historische huizen. Die zijn er natuurlijk ook. Achter de poort zitten nog een heleboel meer restaurantjes, maar ook mooie patriciërswoningen met gekleurde gevels en architecturale versiersels. Een prof literatuur die ik ooit eens gehad heb, zou het waarschijnlijk sachertortestijl noemen, maar ik heb al overdrevener gezien.

Voordat we de Krakowpoort doorgingen, bezochten Agata en ik eerst het kleine Lublin geschiedenis museum. Dat is er eentje dat je wellicht niet in je eentje vindt, wist mijn gids mij te vertellen. Omdat het zaterdag was, hoefden we ook niet te betalen. Het was een klein museumpje met echt enkel geschiedenis over Lublin zelf. Oude foto's, beroemde mensen, potscherven die ze gevonden hebben, klokken uit de Krakowpoort die stukgeschoten zijn door de Duitsers, stukjes Joodse geschiedenis... Maar bovenal was er bovenin de toren een prachtig uitzicht over de stad. Jammer dat fotograferen niet mocht...

Na het museum gingen we echt door de poort. Agata vertelde mij nog een heleboel dingen over de stad en de delen waar vroeger de Jodenbuurten waren. Nu woont er bijna geen enkele Jood meer in Lublin, maar vroeger waren er echte wijken. Die zijn tijdens de oorlog allemaal volledig weggevaagd. Maar dat is niet het enige waar Lublin bekend om is. Dat is ook de vele kerken... Agata beloofde dat ze met mij twee kerken zou bezoeken. Een kleintje, en de kathedraal. Het kleintje was op zich niet zo heel klein, maar ook niet erg bijzonder vond ik. Veel goud, veel beelden. En verrassend weinig volk. Ik had op voorhand eventjes gevraagd of Polen echt zo katholiek is als wij ons voorstellen. Agata schatte dat hoewel er op papier 95 procent van de Polen katholiek zijn, maar zo'n 40 procent echt kerkelijk is. Nu, België scoort daarop toch nog altijd een pak slechter...

Toen we het kleine kerkje uitkwamen, zetten we meteen koers naar het kasteel. Lublin heeft een groot kasteel, dat vroeger een uitvalsbasis voor de koning was. Tijdens de oorlogen is het gebruikt als gevangenis, en nu is het het Lublin museum. We beklommen de toegangsweg, die een beetje eruitzag als de wegen die naar Griekse tempels leiden, alleen dan niet in zand maar in kasseisteen. Het water liep er vanaf. Maar toen we op de binnenplaats stonden, nam de regen een beetje af. Gelukkig. Ik keek om mij heen, naar de mengelmoes van bouwstijlen door elkaar. Renaissance, classicistisch, middeleeuws... alles door elkaar. Ik vond dat het er een beetje uitzag als de inkomhal van een Belgisch pretpark. Maar dan zonder de souvenirkraampjes en de verklede mensen.

Binnen in het kasteel hoefden we weer niet te betalen. We lieten onze natte jassen achter en gingen op onderzoek uit. Er zijn heel wat verschillende exposities in het kasteel. Er staat bijvoorbeeld ook een legendarische tafel. Die tafel zou ooit in een rechtbank hebben gestaan. Daar werd op een dag een vrouw veroordeeld voor diefstal. Maar niemand had bewijzen. Dus kwam de duivel voor haar pleiten. Hij zei dat ze niet schuldig was. Als bewijs legde hij zijn hand op de tafel. Die handdruk staat nu in de tafel gebrand. Ik heb mijn hand eventjes gepast met dat van de duivel, en ja hoor... ik heb eindelijk bewijs dat ik "evil" ben. Mijn hand paste precies! Verder in het kasteel waren er ook nog heel veel wapens, schilderijen - de oude waren fijner dan de moderne vonden we - gebruiksvoorwerpen, Hollandse kleerkasten en Delftse vazen, noem maar op. Maar het meest indrukwekkend vond ik de kapel van het kasteel. Daar zijn een tijdje geleden muurschilderingen ontdekt. De kapel gaat elk uur maar eventjes open voor het publiek, omdat de muurschilderingen zo kwetsbaar zijn. We wachtten een poosje tot we eindelijk binnen mochten, en ik was helemaal van mijn sokken geblazen. Die hele kapel was volgeschilderd met taferelen uit het leven van Jezus. Een echt Jezusstripverhaal voltrok zich op die muren. Ik wandelde rond en bekeek alles, ze waren echt mooi bewaard. Toen viel mijn oog op krabbels op de tekeningen. Ik vroeg Agata wat die wilden zeggen, maar het was haar eigenlijk nog nooit opgevallen en ze wist niet of het door de restauratie kwam ofdat het vandalisme was. Dus ging ze het even voor mij vragen. Het bleek dus dat die krabbels er al in de tijd van de makers van het stripverhaal op stonden. Authentiek vandalisme of zoiets.

Toen we uit de kapel kwamen, verlieten we ook het kasteel. Op ons programma stond nog één cultuurbezoekje voordat we zouden gaan eten. Het was al middaguur, maar veel Polen lunchen nogal laat, heb ik de indruk. Dus gingen we eerst nog naar de kathedraal. Van buitenaf zag die er niet bijzonder uit, omdat hij ook mooi ingepakt was ter restauratie. Maar binnen ... er waren heel veel mensen die aan het bidden waren, en er stond een lange rij aan te schuiven voor de biecht. Agata vertelde dat de geestelijke elke dag aanwezig is omdat mensen altijd als ze maar willen langs kunnen komen om te biechten. Dat kan natuurlijk makkelijk geregeld worden als je een heel klooster geestelijken naast je kathedraal hebt. Maar het interessantste van de kathedraal is het stukje museum in een achtervertrek. "Ga eens in die hoek staan?" vroeg Agata. Zij ging naar de hoek diagonaal tegenover mij. We draaiden ons allebei naar de muur, en praatten tegen de muur... en ik kon haar perfect verstaan. Het leek alsof ze voor mij stond! Wow! Wonderen der architectuur! De rest van het stukje museum bestond uit een tentoonstelling van de "schatten van de kerk". Puur persoonlijk vind ik het niet echt passen voor de kerk dat ze hun gouden schatten uitstallen, maar goed... dat laten we maar geen godsdienstdiscussies op gang brengen.

We wandelden op het gemak weer naar buiten en gingen toen iets eten in een klein eethuisje. Ik koos iets dat niet echt typisch Pools was, maar het kon er mee door volgens Agata. Ik vond het in elk geval lekker. Na het eten wandelden we verder door de stad, zonder nog echt bezienswaardigheden te zien. Zo kwamen we in het shoppingcenter terecht, waar Agata nog enkele boodschappen moest doen. Onze wegen scheidden dus, en ik liep eerst nog een poosje door de winkels om te zien of ik iets naar mijn keuze vond in geval dat mijn kleren plots op zouden zijn. Omdat de winkels daar gewone merken zijn die we in België ook hebben, kon ik geen prijskoopjes vinden. Maar wat gsm's betreft... hebben ze er hier geen enkele boven de honderd euro! Misschien moet ik hier eens een vervanging voor mijn oude uitvallende ding zoeken...

Nadat ik het shoppingcenter had bezichtigd, keerde ik terug naar mijn hotel. Ik was koud en moe, dus ik wilde eerst even uitrusten. De avond zou namelijk nog wat entertainment brengen. Ik had immers met Agata afgesproken dat we samen met nog wat van haar vrienden iets zouden gaan eten en drinken. Om half acht was ik uitgerust en vertrok ik dus richting Krakowpoort. Ik was er als eerste, maar al gauw kwam de rest ook aan. Agata, Dorotka, Agneska, een vrolijke Duitse buitenlandse studente en twee jongens wiens namen ik gemist heb. Allemaal supervriendelijk. We hadden het moeilijk om een plekje te vinden waar plaats voor ons was, maar uiteindelijk lukte het ons net achter de Krakowpoort een terrasje te vinden. Het was intussen helemaal opengetrokken en met onze jassen en truien aan was het helemaal niet zo koud. We bestelden iets om te eten, maar er was overal wel iets mis aan: mijn brood was oud, Agneska's eten was te pikant en kwam uit een pakje, Dorotka's pannenkoeken waren zo zout dat ze constant moest drinken. En drinken... ja, dat was bier. Of toch iets wat hier voor bier doorgaat. De anderen vonden dat ik dat echt moest proeven, een specialiteit uit Polen. Warm bier - niet zomaar lauw, maar echt warm, zoals je gluhwein drinkt - met honing en cranberries. Er is nog een kaneelvariant ook die minder zoet smaakt, ik mocht een slokje van Agata. Het was eigenlijk niet eens zo slecht, maar om het nu bier te noemen... Ik vond het meer alcoholische thee...

We babbelden gezellig tot de zon begon onder te gaan, en toen besloot ik dat ik maar eens naar huis ging. De rest vond dat een goed idee, en dus liepen we allemaal richting het plein waar de Poolse Bismarck staat. Daar stonden de auto's van de anderen. Ik wandelde in mijn eentje verder naar mijn hotel. Hoopte, voordat ik in bed kroop, hardop dat de zon de volgende dag zou schijnen. Dan kon ik mijn tochtje door te stad nog eens opnieuw doen - ok, toch grotendeels want tot bij de kathedraal geraak ik van mijn leven niet meer - om zonnige foto's te maken. Want zoals ze mij hier allemaal telkens opnieuw zeggen: je bent voor het eerst in Polen, voor het eerst in Oost-Europa. Dan moet je toch zorgen dat je daar zonnige herinneringen aan hebt!